World Food Center Ede

Voorproefje

Regio FoodValley heeft de ambitie om een toonaangevend/ leidend foodcluster van Europa te worden dat met kennis over voedsel en innovatieve toepassingen bijdraagt aan oplossingen voor wereldwijde voedseluitdagingen. In Ede, in het hart van de FoodValley, wordt het World Food Center (WFC) gevestigd. Dit moet een internationale ontmoetingsplaats worden voor consumenten, bedrijven, overheden en kennisinstellingen.

Het WFC wil bezoekers laten zien en beleven waar hun voedsel vandaan komt en hoe het wordt geproduceerd, bewerkt, getransporteerd en geconsumeerd. Zo beoogt het WFC bezoekers inzicht te geven in het belang en de complexiteit van de voedselketen en de uitdagingen die daarbij horen.

De ontwikkeling van het WFC past bij het realiseren van de Visie Food van de gemeente Ede. Met het ontwikkelen van een voedselbos en stadslandbouwprojecten als tijdelijke invulling op het WFC-kazerneterrein, wil de gemeente voedsel ook meer zichtbaar maken in de openbare ruimte.

Bijzonder aan deze case

Het WFC wil een plek zijn waar je in één dag iets leert over de voedselketen en waar je je tegelijkertijd prima vermaakt. Het WFC speelt hiermee in op de huidige uitdagingen voor het voedselsysteem en de aandacht in de maatschappij hiervoor.

Het WFC zal bestaan uit vier onderdelen:

1. WFC Experience: De bezoeker beleeft voedsel op een interactieve manier door te proeven, voelen, zien en ruiken. De WFC Experience wil jaarlijks ruim 350.000 bezoekers trekken, die in een combinatie van educatie en entertainment ervaren hoe de wereld van agrofood in elkaar steekt.
2. WFC Labs: Een groot onderzoeksprogramma waarin wetenschap en consument samenwerken aan de ontwikkeling van gezonde en duurzame voeding. Het onderzoeksprogramma is gericht op voeding in relatie tot gezondheid, consumentengedrag, co-creatie en de duurzame en veilige voedselwaardeketen.
3. WFC Innovation: Een bedrijvencampus van 50.000 m2 waar bedrijven elkaar inspireren tot nieuwe producten en de laatste technologieën op het gebied van food delen. In 2018 start de WFC-incubator met een accelerator voor jonge innovatieve bedrijven in de agrofood sector. Dit programma beoogt ondernemers te helpen om direct duurzame groei te realiseren.
4. WFC Park, wonen en recreëren: Het WFC-gebied moet een levendig en multifunctioneel gebied worden. De specifiek food-gerelateerde activiteiten worden aangevuld met: gezonde, duurzame en verrassende horeca; congresfaciliteiten voor seminars, workshops en symposia; hotel voor bezoekers en professionals; en woningen.

Partijen aan tafel

• WFC Development B.V. Een samenwerking van Green Real Estate B.V. en Van Wijnen Groep N.V.
• Gemeente Ede
• Provincie Gelderland
• Wageningen UR
• Ondernemingen en organisaties uit de voedselketen, waaronder Albert Heijn, DSM, Nestle, Friesland Campina, Scelta Mushrooms en KeyGene
• Stichting World Food Centers/Raad van Advies, bewaakt het concept en adviseert (o.l.v. Ad Jurriaanse).

activiteiten in aanloop naar de realisatie

• Diverse evenementen en foodevents, zoals onder andere Food Unplugged en World Food Day (2017)
• Vestiging van de eerste food gelieerde bedrijven in de gerestaureerde Rijks monumentale Frisokazerne, zoals Food Inspiration en Bionext.
• Living Lab-sessie over Stadslandbouw (2018)
• Inspiratiesessie ‘Voedsel binnen de stedelijke omgeving’ (2018)
• Bezoek van internationale delegaties, waaronder de Voedsel en Landbouw Organisatie van de Verenigde Naties (FAO)(2018).

Resultaten en impact

Het WFC wil een toonaangevende ontmoetingsplek zijn voor partijen in de voedselketen en zo een bijdrage leveren aan het oplossen van de mondiale voedseluitdagingen. Daarnaast beoogt het WFC een bijdrage te leveren aan de verdere ontwikkeling van de Regio FoodValley. De volgende resultaten zijn al geboekt op weg naar de realisatie van het WFC:

• Keuze voor de locatie door Stichting World Food Center (2013)
• Haalbaarheidsstudie met belegger WFC Development en reservering €5 miljoen door de gemeente Ede (2014)
• Afsluiten contracten met WFC Development (2015)
• Uitwerking publieksattractie met bedrijven en overheden (2016, 2017)
• BRC, een Amerikaans ontwerp- en productiebureau dat merk- en culturele attracties over de hele wereld produceert, ontwikkelt een conceptplan bezoekersexperience (mei 2017)
• Reservering €15 miljoen door provincie Gelderland (2017)
• Vaststellen ontwikkelingsperspectief voor de gebiedsontwikkeling (2018)
• BRC masterplan (afgerond oktober 2018)

De tussenbalans

Goed gewerkt heeft:

• Het WFC is een aansprekende en ambitieuze ontwikkeling die aansluit bij een mondiaal vraagstuk. Dat is aantrekkelijk voor veel mensen en organisaties.
• De oprichting van een onafhankelijke raad van advies, naast de stichting WFC. De raad van advies toetst plannen aan oorspronkelijke doelstellingen en adviseert de WFC-stuurgroep partijen daarover. De raad van advies helpt om de onafhankelijkheid van zowel inhoud van het WFC als proces van de ontwikkelingen van het WFC te borgen.

Uitdagingen

• In het WFC een goede balans/ vertegenwoordiging vinden van verschillende sectoren, facetten en partners in het voedselsysteem: grootschalig, kleinschalig, wetenschap, maatschappij etc.
• Er zijn veel verschillende perspectieven over het bepalen van de inhoud: wat is precies het voedselsysteem: wie hoort daar wel/niet bij? Hoe kom je hier samen uit en maak je de inhoud ook attractief?
• De samenwerking tussen de ontwikkelende partijen, overheden, kennisinstellingen en bedrijven, vraagt veel van mensen en organisaties (o.a. begrip voor elkaars belangen, comfort zones).
• De diversiteit aan partijen vergroten en borgen: naast de eerste kopgroep van grote agrifood bedrijven, ook lokale en regionale initiatieven en non-food partijen betrekken die belangrijk zijn in het voedselsysteem, zoals verzekeraars en zorgaanbieders.
• Van papier naar praktijk: het behouden van lange termijn commitment van alle stakeholders zodat het initiatief echt van de grond komt en duurzaam blijft bestaan.
• Een goede balans vinden tussen bijdragen aan mondiale opgaven en de impact voor de inwoners van Ede en hun directe omgeving (op de korte termijn).
• De relatie leggen met andere gelijksoortige initiatieven, zoals het World Horti Center en de Floriade.

Tips van de chef

De hoge ambitie en het samenwerkingsverband zijn de onderscheidende elementen van het project. Dat betekent dat hieraan continu vastgehouden moet worden, ook wanneer de ambitie en/of de samenwerking onder druk staat.

Ook proberen?

Belangrijke succes-ingrediënten zijn:

• Enthousiaste initiatiefnemers met doorzettingsvermogen en een lange termijn perspectief; 2 familiebedrijven (GREEN Real Estate en Van Wijnen) namen het initiatief voor het WFC. Ook de andere partijen hebben een lange termijn perspectief voor ogen.
• Een goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven: gemeente en provincie sloten zich aan bij de initiatiefnemers.
• Aansluiting bij de maatschappelijke urgentie en trend van aandacht voor voedsel en de voedselketen en alle vraagstukken die hierbij horen.
• Een aantrekkelijke locatie: centraal in regio FoodValley, op een nieuw te ontwikkelen gebied (Veluwse Poort), naast een intercitystation dat de komende jaren vernieuwd en uitgebreid wordt.