Van Amsterdamse Bodem

Voorproefje

Van Amsterdamse Bodem is een samenwerking van zeven (voedsel)partners. Zij willen meer samenhang brengen en meer samenwerking en kruisbestuiving tot stand brengen tussen verschillende groepen in Amsterdam die met voedsel bezig zijn. Er gebeurt veel maar niemand heeft een overzicht van het versnipperde voedsellandschap. Van Amsterdamse Bodem probeert hierin, door onder meer een gezamenlijke website, te voorzien.

Bijzonder aan deze case

• De samenwerking met partners met zeer verschillende achtergronden.
• De start van het proces was gebaseerd op gelijkwaardige deelname en co-creatie.
• Het opstellen van een gedeelde vorm en beeld, zonder dicht te timmeren wat precies, waardoor ontwerper en bouwer ruimte kregen.

Partijen aan tafel

Eetbaar Amsterdam, Food Cabinet, Hogeschool van Amsterdam, de Gezonde Stad, ANMEC (Amsterdams Natuur en Milieu Educatie Centrum), AMS Institute (Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions), Pakhuis de Zwijger, Gemeente Amsterdam (Afdeling Ruimte en Duurzaamheid).

Deze partners zijn onderdeel van een Netwerkraad, die verantwoordelijk is voor de verdere ontwikkeling van Van Amsterdamse Bodem, zowel inhoudelijk als organisatorisch.

In januari 2014 heeft de gemeenteraad de Voedselvisie ‘Voedsel en Amsterdam’ vastgesteld, waarin de relatie tussen voedsel en de stad staat beschreven en de mogelijkheden om op verschillende beleidsterreinen een actieve rol te spelen. In een actieagenda is prioriteit gegeven aan deze acties op basis van het beschikbare budget. De eerst op te pakken acties lagen op het punt van duurzaamheid, educatie, dialoog en een informatieplatform. De uitvoering van deze acties zijn opgenomen in de agenda Groen van het nieuwe college voor de periode 2014-2018. Het informatieplatform heeft vorm gekregen in Van Amsterdamse Bodem.

Voorbeelden van activiteiten

• Opstellen startdocument met gedeelde visie en ambitie op inhoud en organisatie (gemeente Amsterdam). Daarmee zijn ook gemeentelijk de financiële middelen vastgelegd om in de beginfase het initiatief te nemen
• Opdrachtformulering externe ontwerper en bouwer websiteplatform (gemeente Amsterdam)
• Procesbegeleiding ontwerp, bouw en beheer van de website (Food Cabinet)

Resultaten en impact

Het platform is in februari 2017 gelanceerd en sindsdien hebben circa 350 voedselinitiatieven in de stad en de regio zich aangemeld.

Met een thematische indeling: ‘de boer’, ‘verwerking’, ‘de markt’, ‘eten’ en ‘recycle’, worden initiatieven in de gehele voedselketen in beeld gebracht. Met een agenda van evenementen, workshops etc. wordt de actualiteit in stad en regio zichtbaar gemaakt. Zie www.vanamsterdamsebodem.nl

Het aantal bezoekers op de website in het afgelopen jaar is bijna 9.000, circa 750 per maand. Succes is af te meten aan het groeiende aantal initiatieven dat zich aanmeldt en aan een de toenemende omvang van terugkerende en nieuwe bezoekers. Impacts zijn moeilijk of niet te meten. Het doel van kruisbestuiving en meer samenwerking is ook niet  direct meetbaar.

De tussenbalans

De gelijkwaardige deelname en co-creatie aan de start van het proces werkte niet, door te veel onduidelijkheid over rollen en verantwoordelijkheden.

Na een herstart met een nieuwe rolverdeling, waarbij de gemeente het initiatief meer naar zich toe heeft getrokken, is een gedeeld beeld van vorm en organisatie neergezet. Op grond daarvan kon het platform worden vormgegeven.

Tips van de chef

• De gedeelde ambitie bij de verschillende partners is erg belangrijk voor het succes,
• Helderheid over taken, rollen en verantwoordelijkheden.

Uitdagingen

• Dé grootste uitdaging is financiering van de vervolgfase nu de gemeente, conform de afspraken, na één jaar niet meer financiert. Insteek is om op basis van cofinanciering verschillende partijen die een strategisch en overkoepelende rol spelen te betrekken.
• De balans tussen online en offline; een netwerk is gebaat bij voldoende fysieke ontmoetingen. Er is een grote stap gezet door alle initiatieven op het platform samen te brengen, maar de volgende stap is om de interactie nog verder te vergroten zodat de verschillende initiatieven nog meer van elkaar kunnen leren en elkaar kunnen inspireren. Het plan is om ook een aantal evenementen/programma’s te gaan ontwikkelen vanuit Van Amsterdamse Bodem en daarmee meer ontmoetingen tussen initiatieven te organiseren. Het budget daarvoor is op dit moment nog een uitdaging.
• De samenwerking en afstemming met de food council moet nog verder ingevuld en ontwikkeld worden. Er zit veel overlap tussen de netwerkraad en de mensen die nauw betrokken zijn bij de food council dus de lijnen zijn in ieder geval kort.

Ook proberen?

Voorwaarden voor succes zijn:

• De gemeente als trekker in de initiatieffase is belangrijk omdat veel partijen wel willen maar niet kunnen.
• Een goede mix van partijen die inhoudelijk betrokken zijn.
• Financiële draagkracht is ook een belangrijk criterium om de goede mix te stand te brengen.