Sinds 2017 is Oss een van de deelnemers aan de City Deal Voedsel op de Stedelijke Agenda. De Sustainable Development Goals (SDG’s) van de VN heeft de Brabantse stad hoog op de agenda staan. Maar hoe vertaal je werken aan een wereld zonder armoede en honger naar een lokaal niveau? Burgemeester Wobine Buijs-Glaudemans, trekker van de City Deal, vertelt.
Wat doen jullie in Oss allemaal rond het thema voedsel?
“We werken als stad op allerlei terreinen aan het thema voedsel. Momenteel zijn we eigenlijk bezig alle partijen bij elkaar te verzamelen die op de een of andere manier met voedsel bezig zijn. We maken een inventarisatie, die binnenkort verschijnt in een portfolio boek over Agrifood. Met al deze partners komen we twee keer per jaar samen hier in Oss, en bespreken we onderwerpen die we samen kunnen aanpakken. Het gezelschap is heel breed. Van boeren, producenten, ondernemers, retail, onderwijs tot verpakkingsindustrie. Verder kijken we naar het regionale voedselsysteem, en zetten de regionale productie op de kaart. Landbouw zit in ons DNA in het gebied. Oss is het industrieel hart van de regio Agrifood Capital.”
“Er is in Oss veel meer bewustwording ontstaan over gezond voedsel”
Wat heeft deelname aan de City Deal Voedsel op de Stedelijke Agenda in Oss gebracht?
“Er zijn dankzij de City Deal hele leuke contacten ontstaan tussen al die partners. Zo hebben we bijvoorbeeld een bedrijf dat vleesvervangers maakt in contact gebracht met een bedrijf dat paddenstoelen kweekt. De steeltjes van de paddenstoelen zijn niet geschikt voor de verkoop, maar kunnen weer goed worden gebruikt voor de productie van vleesvervangers. Er is daarnaast in Oss veel meer bewustwording ontstaan over gezond voedsel.”
Kunt u daarvan een voorbeeld noemen?
“We willen bijvoorbeeld kinderen hier in de gemeente bewust maken van hun eetpatronen en keuzes. Daarvoor organiseren we verschillende activiteiten. Zo hebben we een grote wedstrijd georganiseerd waarbij kinderen hun eigen hamburger konden ontwikkelen. We hebben speciaal daarvoor de app ‘Wereldburger’ ontwikkeld. Door de wedstrijd worden de kinderen bewust van de ingrediënten die ze kunnen gebruiken en over zaken als voedingswaarde en hypoallergenen. De winnende hamburger is ook echt in productie gegaan. Daarnaast hebben we nog andere acties lopen gericht op bewustwording, zoals een kinderkookwedstrijd ‘Keukenbazen’, samen met meesters en juffen.”
Hoe werken jullie samen met andere City Deal-partners buiten de regio?
“Op nationaal vlak willen we met alle steden en regio’s afstemmen dat we een shift maken van landbouw, -een probleem-, naar voedsel, -een kans. Dat vinden wij heel belangrijk. Met een paar steden uit de City Deal, waaronder Ede en Den Bosch, hebben we dan ook sinds kort een vertegenwoordiger in Brussel aangesteld. Deze lobbyist kijkt naar wat de thema’s zijn op het Europese voedselbeleid, en wat daarbij de gemeenschappelijke landbouwbelangen zijn. Wij vinden bijvoorbeeld dat landbouwbeleid veel meer naar innovatie kan kijken.”
De Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN zijn heel belangrijk voor Oss. Waarom?
“We leven momenteel in chaotische tijden. En dat zijn we niet meer gewend. We hebben heel lang een periode van stabiliteit en voorspelbaarheid gehad. Het was allemaal best wel makkelijk voor ons in Nederland. Eigenlijk is pas sinds de Twin Towers voor ons echt duidelijk geworden dat de wereld veel groter is dan ons land. Samenleven betekent ook op een fatsoenlijke manier omgaan met de middelen. Hier in Oss hebben we bijvoorbeeld veel problemen gehad met het vertrek van de farmaceutische industrie. Dat heeft ook wat opgeleverd. Omdat we ook zijn getroffen hier, weten we dat we geld kunnen verdienen op een manier die goed is voor de wereld: op een duurzame en ecologische manier. Uiteindelijk ben je toch verbonden met die wereld. De SDG’s bieden bij dat idee een fantastisch vergezicht. Wie zijn wij als Oss? Wij zijn agrifood specialisten. Wij hebben samen met de regio Noordoost Brabant en Agrifood Capital de meest duurzame vleesproductie ter wereld. Daarom zijn voor ons vooral de SDG-doelen 2 (Geen Honger) en 12 (Verantwoorde Consumptie en Productie) belangrijk. Als we willen bijdragen aan deze doelen dan moeten we als producenten ook geen grote impact hebben, maar de cirkel sluiten. Om dat te doen zoeken we wetenschap en onderwijs bij elkaar om samen programma’s te maken.”
“Durf ervoor te kiezen wie je bent. Ga uit van je eigen kracht”
Maar hoe vertaal je die werelddoelen naar lokaal niveau?
“We richten ons daarbij op de vier A’s. We spreken met de partners in de regio ambities af, vormen een alliantie, stellen samen een agenda voor wat we willen gaan doen en gaan op basis daarvan activiteiten uitvoeren. Zo brengt Den Bosch bijvoorbeeld kennis mee uit de datahoek. Hoe kunnen we data inzetten voor verduurzaming van de voedselketen? Wij hebben weer ervaring en kennis over duurzame eiwitten. Veghel heeft weer expertise op het gebied van tegengaan van voedselverspilling. Zo pakken we de SDG’s hier gezamenlijk op regionaal niveau op.”
Wat kunnen andere steden in het City Deal netwerk leren van Oss?
“Ik raad graag die vier A’s aan als methode om vraagstukken aan te pakken. Daarnaast wil ik meegeven: durf ervoor te kiezen wie je bent. Ga uit van je eigen kracht. Maak gebruik van de mensen die je hebt en kent. Verzamel ze en maak gezamenlijke ambities. Het hoeft niet per se om hemelbestormende dingen te gaan, maar ga vooral gewoon aan de slag. Dan zet je dingen in gang en ontstaat er vanzelf een beweging.”
